Tờ tranh chấp đất giáp ranh: Hướng dẫn lập, căn cứ pháp lý và cách giải quyết theo luật đất đai (2025)

Trong quá trình sử dụng đất, tranh chấp ranh giới giữa các thửa đất liền kề là một trong những dạng tranh chấp phổ biến và phức tạp nhất. Nhiều trường hợp mốc giới không rõ ràng, bản đồ đo đạc sai lệch, giấy tờ pháp lý không trùng khớp hoặc quá trình sử dụng đất thay đổi theo thời gian dẫn đến tranh chấp. Khi đó, tờ tranh chấp đất giáp ranh được xem là văn bản quan trọng để xác định hiện trạng mốc giới, thể hiện lập trường của người sử dụng đất và làm căn cứ pháp lý trong quá trình hòa giải hoặc khởi kiện. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về cách lập tờ tranh chấp đất giáp ranh, quy trình giải quyết, các lưu ý pháp lý và mẫu văn bản tham khảo để người dân có thể áp dụng thực tế.

1. Tờ tranh chấp đất giáp ranh là gì?

Tờ tranh chấp đất giáp ranh là văn bản do một bên sử dụng đất lập ra nhằm ghi nhận việc phát sinh tranh chấp về ranh giới giữa hai hoặc nhiều thửa đất liền kề. Văn bản này thường được nộp kèm theo đơn yêu cầu hòa giải tại UBND cấp xã hoặc đơn khởi kiện gửi Tòa án.

Tờ tranh chấp đất giáp ranh có các mục đích chính:

• Xác định rõ tình trạng tranh chấp ranh giới

• Thể hiện yêu cầu và quan điểm của người sử dụng đất

• Là căn cứ lưu trữ trong hồ sơ giải quyết tranh chấp

• Hỗ trợ cơ quan chức năng khi kiểm tra thực địa, đo đạc, đối chiếu hồ sơ

Văn bản này giúp quá trình xử lý tranh chấp diễn ra minh bạch, đúng pháp luật và hạn chế hiểu lầm giữa các bên.

2. Nguyên nhân thường gặp dẫn đến tranh chấp đất giáp ranh

Tranh chấp ranh giới đất liền kề thường xảy ra do:

• Sổ đỏ cấp trước đây dựa trên đo đạc thủ công, thiếu chính xác

• Thay đổi hiện trạng đất do xây dựng, san lấp, mở đường

• Cột mốc, hàng rào, tường bao bị dịch chuyển theo thời gian

• Một bên tự ý lấn chiếm khi không có giấy tờ chứng minh

• Không có biên bản xác định mốc giới khi chuyển nhượng, chia tách đất

• Hồ sơ địa chính giữa các thời kỳ khác nhau có sai lệch

• Thiếu sự xác nhận diện tích thực tế trong quá trình sử dụng đất

Phần lớn tranh chấp giáp ranh xảy ra giữa hàng xóm, người thân trong gia đình, hộ liền kề, khiến quá trình giải quyết dễ phát sinh mâu thuẫn tâm lý nếu không có căn cứ pháp lý rõ ràng.

3. Căn cứ pháp lý khi lập tờ tranh chấp đất giáp ranh

Một tờ tranh chấp hợp lệ phải dựa trên các văn bản luật như:

• Luật Đất đai 2013 (và sửa đổi, bổ sung)

• Bộ luật Dân sự 2015

• Nghị định 43/2014/NĐ-CP và Nghị định 01/2017/NĐ-CP

• Thông tư 25/2014/TT-BTNMT về bản đồ địa chính

• Quy định về hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã

Ngoài ra, người lập tờ tranh chấp cần viện dẫn:

• Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ)

• Biên bản đo đạc thửa đất (nếu có)

• Bản đồ địa chính, bản đồ quy hoạch qua các thời kỳ

• Biên bản về ranh giới, mốc giới trong quá trình tách thửa, giao đất

4. Nội dung bắt buộc trong tờ tranh chấp đất giáp ranh

Một tờ tranh chấp đạt chuẩn phải có đủ:

1. Thông tin người làm đơn: họ tên, địa chỉ, số CCCD, số thửa đất

2. Thông tin bên còn lại có liên quan đến tranh chấp

3. Vị trí thửa đất, diện tích, số tờ bản đồ, số giấy chứng nhận

4. Mô tả hiện trạng phần đất tranh chấp

5. Lập luận pháp lý, lý do khẳng định quyền sử dụng phần đất đang tranh chấp

6. Yêu cầu cụ thể: xác định lại mốc giới, đo đạc lại, hòa giải, buộc chấm dứt lấn chiếm

7. Tài liệu chứng minh kèm theo

8. Cam kết và chữ ký

5. Mẫu tờ tranh chấp đất giáp ranh (tham khảo)

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

TỜ TRÌNH BÀY TRANH CHẤP ĐẤT GIÁP RANH

Kính gửi: [UBND xã/phường hoặc Tòa án nhân dân có thẩm quyền]

Tôi tên:
Ngày sinh:
Số CCCD:
Địa chỉ thường trú:

Tôi là người sử dụng thửa đất số…, tờ bản đồ số…, diện tích… m², theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số… do… cấp ngày…

Hiện nay, tôi và ông/bà… (địa chỉ…) đang xảy ra tranh chấp phần đất giáp ranh có diện tích khoảng… m². Nội dung tranh chấp cụ thể như sau:

• Mô tả vị trí phần đất tranh chấp:

• Lý do phát sinh tranh chấp:

• Căn cứ để khẳng định quyền sử dụng đất thuộc về tôi:

Tôi kính đề nghị cơ quan có thẩm quyền đo đạc, kiểm tra hồ sơ địa chính và tổ chức hòa giải theo quy định pháp luật.

Tài liệu kèm theo gồm:

1. Bản sao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

2. Bản đồ đo đạc (nếu có)

3. Ảnh chụp thực địa

4. Biên bản mốc giới (nếu có)

Kính mong được giải quyết đúng quy định.

Ngày… tháng… năm…
Người làm tờ tranh chấp
(Ký và ghi rõ họ tên)

6. Quy trình giải quyết tranh chấp đất giáp ranh theo luật đất đai

Quy trình hiện nay gồm 3 bước:

Bước 1 – Hòa giải tại UBND cấp xã
Đây là bước bắt buộc trước khi đưa ra Tòa án. UBND xã có trách nhiệm mời các bên, đo đạc thực tế và lập biên bản hòa giải.

Bước 2 – Khởi kiện ra Tòa án (nếu hòa giải không thành)
Tòa sẽ thụ lý và yêu cầu đo đạc lại, thu thập hồ sơ địa chính, trưng cầu giám định đất.

Bước 3 – Thi hành bản án hoặc quyết định
Khi bản án có hiệu lực, các bên phải thực hiện theo nội dung phán quyết: tháo dỡ công trình lấn chiếm, trả lại đất, xác lập ranh giới mới,…

7. Các lỗi thường gặp khi lập tờ tranh chấp đất giáp ranh

8. Có nên thuê luật sư khi xảy ra tranh chấp đất giáp ranh?

Nên thuê luật sư nếu:

• Các bên đều có giấy tờ pháp lý mạnh

• Ranh giới đất đã thay đổi nhiều lần theo thời gian

• Diện tích tranh chấp có giá trị cao

• Hồ sơ đất đai cũ, sổ đỏ qua nhiều đời chủ

• Đã hòa giải xã nhưng không thành công

Luật sư giúp: soạn tờ tranh chấp, xem xét hồ sơ đo đạc, đại diện làm việc với cơ quan chức năng và bảo vệ quyền lợi hợp pháp tại Tòa.

Kết luận

Tờ tranh chấp đất giáp ranh là văn bản quan trọng giúp người sử dụng đất thể hiện rõ yêu cầu, lập trường và căn cứ pháp lý trong quá trình giải quyết tranh chấp ranh giới. Việc lập đúng mẫu, đầy đủ nội dung, kèm theo giấy tờ chứng minh sẽ giúp cơ quan nhà nước dễ dàng kiểm tra, đo đạc và đưa ra giải pháp khách quan. Trong mọi trường hợp, người dân nên ưu tiên thương lượng, hòa giải để tránh kiện tụng kéo dài, đồng thời tìm hiểu rõ luật đất đai để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.

Nguồn tin: Danangland