Khi thực hiện giao dịch mua bán nhà đất, việc công chứng hợp đồng là bước bắt buộc để đảm bảo tính pháp lý và quyền lợi cho các bên liên quan. Phí công chứng là khoản chi phí người yêu cầu công chứng phải nộp cho tổ chức hành nghề công chứng khi thực hiện việc công chứng hợp đồng, giao dịch.
Vì sao phải công chứng hợp đồng mua bán nhà?
Công chứng hợp đồng mua bán nhà nhằm:
-
Xác nhận tính hợp pháp của giao dịch.
-
Bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia.
-
Là cơ sở để thực hiện các thủ tục pháp lý tiếp theo như sang tên sổ đỏ.
Cách tính phí công chứng mua bán nhà
Phí công chứng được tính dựa trên giá trị tài sản hoặc giá trị hợp đồng, giao dịch theo quy định tại Thông tư 257/2016/TT-BTC. Cụ thể:
-
Dưới 50 triệu đồng: 50.000 đồng.
-
Từ 50 triệu đồng đến 100 triệu đồng: 100.000 đồng.
-
Từ trên 100 triệu đồng đến 1 tỷ đồng: 0,1% giá trị tài sản hoặc hợp đồng.
-
Từ trên 1 tỷ đồng đến 3 tỷ đồng: 1 triệu đồng + 0,06% của phần giá trị vượt quá 1 tỷ đồng.
-
Từ trên 3 tỷ đồng đến 5 tỷ đồng: 2,2 triệu đồng + 0,05% của phần giá trị vượt quá 3 tỷ đồng.
-
Từ trên 5 tỷ đồng đến 10 tỷ đồng: 3,2 triệu đồng + 0,04% của phần giá trị vượt quá 5 tỷ đồng.
-
Từ trên 10 tỷ đồng đến 100 tỷ đồng: 5,2 triệu đồng + 0,03% của phần giá trị vượt quá 10 tỷ đồng.
-
Trên 100 tỷ đồng: 32,2 triệu đồng + 0,02% của phần giá trị vượt quá 100 tỷ đồng (tối đa không quá 70 triệu đồng/trường hợp).
Ví dụ minh họa cách tính chi tiết
Nếu bạn mua một căn nhà trị giá 4 tỷ đồng, phí công chứng sẽ được tính như sau:
-
Phần đầu tiên: 2,2 triệu đồng (áp dụng cho giá trị từ trên 3 tỷ đồng đến 5 tỷ đồng).
-
Phần vượt quá 3 tỷ đồng: 1 tỷ đồng x 0,05% = 500.000 đồng.
-
Tổng phí công chứng: 2,2 triệu đồng + 500.000 đồng = 2,7 triệu đồng.
Ai là người chịu phí công chứng mua bán nhà?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 66 Luật Công chứng năm 2014, người yêu cầu công chứng hợp đồng, giao dịch phải nộp phí công chứng. Trong giao dịch mua bán nhà, các bên có thể thỏa thuận về việc ai sẽ chịu phí công chứng. Nếu không có thỏa thuận, mỗi bên sẽ chịu một nửa phí công chứng.
Những trường hợp không cần công chứng hợp đồng mua bán
Một số trường hợp không bắt buộc phải công chứng hợp đồng mua bán nhà, bao gồm:
-
Giao dịch giữa các tổ chức có chức năng kinh doanh bất động sản.
-
Giao dịch thông qua sàn giao dịch bất động sản.
-
Giao dịch được thực hiện theo hình thức đấu giá công khai.
Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi và tránh rủi ro pháp lý, việc công chứng hợp đồng mua bán nhà vẫn được khuyến khích thực hiện.
Quy trình công chứng hợp đồng mua bán nhà tại Phòng công chứng
Quy trình công chứng hợp đồng mua bán nhà thường bao gồm các bước sau:
-
Chuẩn bị hồ sơ và giấy tờ cần thiết:
-
Giấy tờ tùy thân của các bên (CMND/CCCD, hộ khẩu).
-
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
-
Hợp đồng mua bán nhà (nếu đã soạn thảo).
-
-
Nộp hồ sơ và ký kết hợp đồng:
-
Các bên đến Phòng công chứng để nộp hồ sơ.
-
Công chứng viên kiểm tra hồ sơ, giải thích nội dung hợp đồng.
-
Các bên ký kết hợp đồng trước mặt công chứng viên.
-
-
Nhận hợp đồng đã công chứng và thanh toán phí:
-
Công chứng viên ký và đóng dấu vào hợp đồng.
-
Các bên nhận bản hợp đồng đã công chứng.
-
Thanh toán phí công chứng theo quy định.
-
Những lưu ý khi công chứng mua bán nhà để tránh rủi ro
-
Kiểm tra tính pháp lý của nhà đất: Đảm bảo nhà đất không có tranh chấp, không bị kê biên, thế chấp.
-
Nội dung hợp đồng cần rõ ràng, minh bạch: Thể hiện đầy đủ thông tin về các bên, tài sản, giá cả, phương thức thanh toán.
-
Giữ lại bản sao công chứng và hóa đơn nộp phí: Là bằng chứng pháp lý trong trường hợp xảy ra tranh chấp.
Bảng phí công chứng mua bán nhà mới nhất theo Thông tư 257/2016/TT-BTC
Dưới đây là bảng phí công chứng mua bán nhà cập nhật theo Thông tư 257/2016/TT-BTC:
| Giá trị tài sản hoặc hợp đồng | Mức thu (đồng/trường hợp) |
|---|---|
| Dưới 50 triệu đồng | 50.000 |
| Từ 50 triệu đến 100 triệu | 100.000 |
| Trên 100 triệu đến 1 tỷ | 0,1% giá trị tài sản |
| Trên 1 tỷ đến 3 tỷ | 1 triệu + 0,06% phần vượt |
| Trên 3 tỷ đến 5 tỷ | 2,2 triệu + 0,05% phần vượt |
| Trên 5 tỷ đến 10 tỷ | 3,2 triệu + 0,04% phần vượt |
| Trên 10 tỷ đến 100 tỷ | 5,2 triệu + 0,03% phần vượt |
| Trên 100 tỷ | 32,2 triệu + 0,02% phần vượt (tối đa 70 triệu) |
Phân biệt phí công chứng và lệ phí trước bạ
Một trong những nhầm lẫn phổ biến của người mua nhà là cho rằng phí công chứng và lệ phí trước bạ là một. Tuy nhiên, đây là hai loại chi phí hoàn toàn khác nhau:
-
Phí công chứng: Là khoản phí trả cho tổ chức hành nghề công chứng để xác nhận tính hợp pháp của hợp đồng mua bán.
-
Lệ phí trước bạ: Là khoản tiền người mua phải nộp cho cơ quan thuế khi sang tên quyền sở hữu nhà đất, tương đương 0,5% giá trị tài sản.
Lưu ý: Phí công chứng được thanh toán tại văn phòng công chứng, còn lệ phí trước bạ được nộp tại Chi cục Thuế địa phương nơi có nhà đất.
Để hiểu rõ hơn về lệ phí trước bạ, bạn có thể tham khảo bài viết chi tiết tại: https://danangland.org/quy-dinh-ve-le-phi-truoc-ba-bat-dong-san/
Mẹo tiết kiệm phí công chứng khi mua bán nhà
Việc nắm rõ quy định pháp lý và có sự chuẩn bị tốt sẽ giúp bạn tiết kiệm đáng kể trong giao dịch:
-
Thỏa thuận rõ ràng về người chịu phí công chứng trong hợp đồng, tránh xảy ra tranh cãi sau này.
-
Chọn tổ chức công chứng có niêm yết bảng phí minh bạch, tránh bị thu thêm chi phí không cần thiết.
-
Tự chuẩn bị đầy đủ giấy tờ: Tránh mất thời gian và chi phí nhờ luật sư soạn thảo hoặc xử lý hồ sơ nếu không cần thiết.
-
Lựa chọn công chứng vào giờ hành chính để không phải trả thêm phụ phí làm việc ngoài giờ.
Các câu hỏi thường gặp (FAQs)
1. Phí công chứng mua bán nhà có bắt buộc không?
→ Có. Theo quy định tại Luật Công chứng 2014 và Luật Đất đai 2013, mọi hợp đồng mua bán nhà đất đều phải công chứng để có giá trị pháp lý.
2. Nếu hai bên không công chứng hợp đồng thì có được cấp sổ đỏ không?
→ Không. Thiếu công chứng, hợp đồng không hợp lệ, không thể thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ.
3. Có thể lựa chọn bất kỳ phòng công chứng nào để công chứng mua bán nhà không?
→ Có. Bạn có thể lựa chọn tổ chức hành nghề công chứng công lập hoặc tư nhân, miễn là họ có giấy phép hành nghề hợp pháp.
4. Có thể ủy quyền cho người khác đi công chứng thay không?
→ Được. Tuy nhiên, phải có giấy ủy quyền hợp pháp được công chứng, chứng thực theo đúng quy định.
5. Thời gian công chứng hợp đồng mất bao lâu?
→ Nếu hồ sơ đầy đủ và không có tranh chấp, thời gian công chứng thường diễn ra trong 1 buổi làm việc (khoảng 30 – 60 phút).
Tình huống thực tế và tư vấn
Chị Hạnh (Q. Sơn Trà, Đà Nẵng) chia sẻ trên danangland.org:
“Lần đầu làm thủ tục mua nhà tôi khá lúng túng, nhưng nhờ được hướng dẫn kỹ từ văn phòng công chứng và tìm hiểu kỹ bài viết về phí công chứng trên website DanangLand, tôi đã chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, tiết kiệm được cả thời gian lẫn chi phí.”
Đây là minh chứng rõ ràng cho việc chuẩn bị kỹ lưỡng và cập nhật thông tin chính xác sẽ giúp bạn giao dịch bất động sản hiệu quả hơn.
Kết luận
Trong mọi giao dịch mua bán nhà đất, phí công chứng là một phần không thể thiếu, đảm bảo cho hợp đồng có giá trị pháp lý và hạn chế tối đa tranh chấp sau này. Việc nắm rõ cách tính, thủ tục và trách nhiệm đóng phí sẽ giúp bạn chủ động hơn, tránh phát sinh chi phí không đáng có.
Nếu bạn đang có nhu cầu tìm hiểu thêm về quy trình mua bán nhà đất, lệ phí sang tên, hay muốn xem bảng giá bất động sản mới nhất tại Đà Nẵng và các khu vực lân cận, hãy truy cập ngay danangland.org – nơi cung cấp tin tức bất động sản cập nhật nhất, phân tích chuyên sâu, và kinh nghiệm thực tế từ các nhà đầu tư uy tín.